Advies over de veiligheid van producten in de kraamperiode
Kwaliteit en veiligheid staat bij ons voorop, daarom hebben we een handig overzicht voor je gemaakt met veiligheidsrisico's en veiligheidseisen van babyproducten die je kan aanschaffen voor de kraamperiode. De adviezen in dit overzicht zijn op basis van landelijke veiligheidsadviezen van de NVWA, VeiligheidNL en Consumentenbond en naar aanleiding van incidenten uit de praktijk.
Producten met veiligheidsrisico's in de kraamperiode
Producten met veiligheidseisen in de kraamperiode
Producten met veiligheidsrisico's in de kraamperiode
Aerosleep (matras/-topper met ventilerende toplaag)
Gebruik in de kraamperiode (en indien nodig langer) geen Aerosleep topper of matras. In het begin heeft je baby namelijk nog moeite om zichzelf warm te houden. Indien je baby op een Aerosleep topper of matras ligt, dan ventileert de ondergrond te goed voor je pasgeboren baby. Daarnaast kan er water op blijven liggen door de niet-vocht doorlatende laag, bij bijvoorbeeld een lekkende heetwaterkruik.
De matras/ -topper is te herkennen aan de honinggraatstructuur.
Meer informatie/bron: Wat is een veilig kindermatras? | VeiligheidNL
Alarmmatras
Dit product geeft schijnveiligheid en kan een vals gevoel van zekerheid geven, waardoor er minder aandacht is voor andere risico’s. Het zorgt voor onrust/ paniek bij zowel je baby als ouder door onnodige alarmsignalen en verstoort hierdoor het gezonde slaappatroon van je baby.
Meer informatie/bron: Alarmmatjes voor baby's: veilig of niet? | Consumentenbond
Automatische flessenmaker
Wij raden het gebruik van de automatische flessenmaker in de kraamtijd af, vanwege mogelijke verschillen in dosering en in verband met hygiëne (bacteriegroei in het water). Het op andere manieren bereiden van voeding d.m.v. speciale apparaten, zoals de automatische flessenmaker, kunnen voor verschillen in de dosering zorgen. Dat kan zorgen voor verwarring en onder- en/of overdosering, waardoor de mogelijkheid kan ontstaan dat de samenstelling van de melk niet optimaal is met als risico bij overdosering een te zware belasting voor de nieren en, bij onderdosering, te weinig voedingsstoffen voor de pasgeborene.
Meer informatie/bron: Hoe maak ik de fles klaar? | Voedingscentrum
Babyhangmat
Een hangmat in de box is niet veilig om in te slapen. Gebruik het alleen onder toezicht om je baby af en toe even in te laten rusten. Doordat een kindje gekromd in een hangmat ligt, is de hangmat niet geschikt als slaapplaats. Als richtlijn adviseren we om je baby niet langer dan 2 uur per dag in een gekromde houding te laten zitten. Tel hierbij de tijdsduur in de babyautostoel, maar ook in de kinderwagen en thuis als je baby nog ligt te slapen na een autorit of wandeling, op bij de tijd die een kindje doorbrengt in een stoeltje of hangmat. We adviseren dan ook om je kindje tijdens de slaap zoveel mogelijk plat op de rug te leggen.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
Babynest
VeiligheidNL raadt het gebruik van een babynestje af in het ouderlijk bed, de wieg, co-sleeper of ledikant. Een babynest is niet veilig om in te slapen, gebruik een babynestje altijd onder toezicht. Ondanks de gecertificeerde materialen en EU normen volgt Kraamzorg de Waarden het advies van VeiligheidNL
Toelichting: In een babynestje ligt je baby als het ware tussen een rond kussen. Daardoor geeft een babynestje een groot risico op zowel rebreathing als warmtestuwing.
Leg je kindje niet te slapen in een babynestje, op een schapenvacht, op een borstvoedingskussen, op een verschoonkussen of op een ander kussen of zacht oppervlak. Al deze ‘extra’ materialen brengen risico’s met zich mee doordat het te warm is (warmtestuwing) of doordat het gezichtje ertegenaan komt te liggen en zuurstofarme lucht inademt (rebreathing). Een vlak en stevig matrasoppervlak is de veiligste slaapplek voor je baby, of dit nu in de wieg, ledikant, co-sleeper of het grote bed is.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
Bedverkleiner
Alle kussenachtige producten worden afgeraden i.v.m. verstikkingsgevaar.
Meer informatie/bron: Hoofdkussen, hoofdbeschermer en bedverkleiner: niet nodig voor jonge kinderen | Veiligheid.nl
Cocoon/ Baby Coonie
Het gebruik van een Baby Coonie/ Cocoon tijdens de kraamperiode raden we af i.v.m. het leren herkennen van voedings- en lichaamssignalen van de pasgeborene. Met het gebruik van de Coonie/ Cocoon of een ander nauwsluitend product worden deze signalen belemmerd.
Gebruik dit product altijd onder toezicht. Let op warmtestuwing en zorg ervoor dat de adem weg van je baby niet wordt belemmerd.
Dekbed
Gebruik tot je kindje 2 jaar is, geen dekbed. Een dekbed isoleert te goed, waardoor je kindje oververhit kan raken (warmtestuwing) en als ze er met het gezicht tegenaan komen te liggen, kunnen ze steeds zuurstofarmere lucht inademen (rebreathing).
Meer informatie/bron: Babydeken of babydekbed: wat is veilig? | Consumentenbond
Fleshouder kussen/ zelfvoedende kussen
Het gebruik van een zelfvoedende kussen kan leiden tot ernstige gezondheidsklachten. Je baby kan stikken of aspiratiepneumonie (longontsteking na verslikken) krijgen.
Meer informatie/bron: Zelfvoedende kussens voor baby’s zijn onveilig | Consumentenbond
Hoofdbeschermer/ bed bumper
Gebruik geen hoofdbeschermer voor een wieg, ledikant of co-sleeper. Houd kussenachtige producten, knuffels en andere gevulde materialen uit de buurt van je baby. Ze kunnen er tegen aan komen liggen met het risico steeds zuurstofarmere lucht in te ademen (rebreathing).
Meer informatie/bron: Hoofdkussen, hoofdbeschermer en bedverkleiner: niet nodig voor jonge kinderen | VeiligheidNL
Inbaker-/ wikkeldoek
Maak in de eerste week géén gebruik van een baker/inwikkeldoek. Kraamverzorgenden zijn hier niet voldoende in geschoold en in de eerste week is het belangrijk om als ouders naar het gedrag en de bewegingen te kijken om de lichaamstaal van je baby te leren kennen. Het consultatiebureau is hier wel in geschoold en kan je (wanneer nodig) verder helpen. Wanneer je toch je baby wil inbakeren/inwikkelen in de kraamperiode, dan is dit op eigen verantwoording.
Meer informatie/bron: Inbakeren: do’s en dont’s | VeiligheidNL
Kruik
De Zensy kruik wordt door Kraamzorg de Waarden afgeraden in verband met de onveilige gebruikersinstructie van dit product. Gebruik de Zensy kruik alleen als tweede kruik en/ of om het bedje voor te verwarmen. Leg een elektrische kruik nooit in het bedje als de stekker nog in het stopcontact zit.
Voor een gelkruik en pittenkruik geldt: Advies om niet te gebruiken in verband met het risico op verbranding. Mocht je deze toch willen gebruiken dan is het belangrijk om een kruik te kopen met een goede (Nederlandse) gebruiksaanwijzing. Het is namelijk belangrijk dat de kruik niet te lang in de magnetron wordt opgewarmd, of op een te hoog vermogen.
Meer informatie/bron: Kruiken: zo gebruik je ze veilig | VeiligheidNL
Kruikenzak
Gebruik geen hoes in de vorm van een speelgoedbeest; dit nodigt kinderen uit om met de kruik te spelen.
Meer informatie/bron: Kruiken: zo gebruik je ze veilig | VeiligheidNL
Kussen/ knuffel
Een hoofdkussen of zijligkussen kan de ademhaling belemmeren en zelfs zorgen voor verstikking, wanneer een kindje met de mond en neus tegen het kussen aan komt te liggen. Baby’s kunnen een kussen nog niet zelf wegduwen of hun hoofd wegdraaien wanneer ze moeilijk ademhalen. Pas vanaf 2 jaar is het gebruik van een (dun) kussen veilig. Dit advies geldt ook voor kussentjes die voor baby’s tot 18 maanden worden aangeboden om een plat of scheef hoofdje te bestrijden. Er is geen onderzoek bekend dat aantoont dat ze effectief zijn.
Alle kussen- en (grote) knuffelachtige producten worden afgeraden i.v.m. verstikkingsgevaar. Dit advies geldt ook voor het rustgevende handpalm kussen/ kalmerend slaapkussen (babyslaaphulpkussen).
Meer informatie/bron: Hoofdkussen, hoofdbeschermer en bedverkleiner: niet nodig voor jonge kinderen | VeiligheidNL
Slaaptunnel
Slaaptunnels zijn elastische hoezen die om het matrasje en de matrashoes heen zitten, waar een kind onder slaapt. Slaaptunnels mogen niet bij kinderen onder de 2 jaar worden gebruikt i.v.m. onvoldoende bewegingsruimte (slecht voor de heupontwikkeling en voor de doorbloeding) en de kracht die nodig is om er zelfstandig onder vandaan te komen. Daarnaast is er geen onderzoek gedaan naar slaaptunnels en zijn consequenties voor motorische ontwikkelingen onbekend. Bloed- en lymfecirculatie en ademhaling kunnen door de slaaptunnel worden belemmerd, omdat je kindje stiller ligt.
Het NUNKI lakentje is geen slaaptunnel en mag wel worden gebruikt in de kraamperiode.
Meer informatie/bron: Vakblad Kraamzorg, nummer 1 - 2025
Verzwaringsdeken/ -slaapzak
Kraamzorg de Waarden volgt het advies van VeiligheidNL om géén verzwaringsslaapzak of -deken te gebruiken bij jonge baby's. Bij baby’s die onder een verzwaringsdeken of in een - slaapzak van hun rug naar de buik draaien, bestaat de kans dat ze door het gewicht van de deken niet in staat zijn om terug te draaien naar de rug.
Meer informatie/bron: Verzwaringsslaapzak of -deken geschikt voor baby’s? | VeiligheidNL
Waterdichte (plastic) hoes, bedzeiltje of onderlaag matras/ bedje
Dit wordt in combinatie met een metalen heetwaterkruik ten zeerste afgeraden in verband met de niet-vocht doorlatende laag en bij lekken van de kruik mogelijk verbrandingsgevaar.
Een nadeel van plastic is dat het warm is en geen frisse, schone lucht doorlaat. Hierdoor bestaat de kans op warmtestuwing en verstikkingsgevaar.
Meer informatie/bron: Wat is een veilig kindermatras? | VeiligheidNL
Wool Wrap Blanket/ wollen wikkeldeken
Kraamzorg de Waarden heeft onderzoek gedaan naar de Wool Wrap Blanket/ wollen wikkeldeken.
Uit dit onderzoek kwamen een aantal veiligheidsrisico’s naar voren. Zo lijkt het erop dat de pasgeborene naar beneden kan schuiven en met het hoofdje onder de deken kan komen. Ook hebben sommige Wool Wrap Blankets een capuchon wat warmtestuwing en ademhalingsproblemen kan veroorzaken.
De kraamverzorgende mag niet met dit product werken. Dit product vervangt niet het lakentje en deken in de wieg, co-sleeper of ledikant. Als het product tijdens de kraamperiode toch wordt gebruikt, dan valt dit onder de verantwoordelijkheid van de ouder(s).
Meer informatie/bron: Babydeken of babydekbed: wat is veilig? | Consumentenbond
Producten met veiligheidseisen in de kraamperiode
Babyslaapzak
Kinderen, die jonger zijn dan 2 jaar, slapen het veiligst in een babyslaapzak of onder een deken met een lakentje. Een babyslaapzak is veilig wanneer het goed past en de hals- en armsgaten goed aansluiten.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
Buitenbedje
Baby’s kunnen prima veilig buiten slapen. Er bestaan zelfs speciale buitenbedjes waar een baby zowel in de winter als zomer in kan slapen. Dat zijn houten 'buitenslaaphuisjes', waarin precies een matrasje past. Aan de voorzijde is het voorzien van horrengaas waardoor er geen insecten, katten of honden bij de baby kunnen komen. Inmiddels maken meerdere kinderdagverblijven gebruik van de buitenslaaphuisjes. De buitenslaaphuisjes moeten net als een gewoon ledikant voldoen aan het Warenwetbesluit kinderbedden en –boxen. In het model-protocol veilig slapen op de kinderopvang staan meer tips over veilig buiten slapen.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
Campingbed
Een campingbedje is niet bedoeld als permanente slaapplaats, daarvoor is het niet stevig genoeg. Maar het is wel een beter alternatief dan een kinderwagenbak. Een campingbed is meestal gemaakt van een metalen frame met een rechthoekige kuip van textiel of plastic. Daarnaast zijn er tegenwoordig ook babytentjes te koop, die je dicht kunt ritsen. Er zijn veel soorten campingbedjes te koop en niet ieder bedje voldoet aan alle veiligheidscriteria.
Op Kinderveiligheid.nl lees je waar een campingbedje allemaal aan moet voldoen.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
Co-sleeper
Een co-sleeper/aanschuifbedje moet aan dezelfde eisen voldoen als een normale wieg (zie hieronder). Aanvullend gelden nog een aantal extra punten:
- Het aanschuifbed moet in hoogte verstelbaar zijn. En om te voorkomen dat de baby per ongeluk in het ouderlijk bed rolt, moet het matras van het aanschuifbedje altijd minimaal 12 cm lager zijn dan het ouderlijk matras.
- Het aanschuifbed moet stevig bevestigd worden aan het ouderlijk bed, zodat er geen opening ontstaat.
- Als moeder en kind beide slapen, moet de zijwand van het aanschuifbed weer volledig omhoog gezet worden. Zo voorkom je dat de baby in de spleet tussen de matrassen terecht komt of dat er beddengoed van de ouders in het babybedje komt.
Een co-sleeper is geen noodzakelijk product. Je kunt ook prima een normaal wiegje of ledikant op de ouderlijke slaapkamer plaatsen. Wat je niet moeten doen, is een gewoon kinderledikant zelf aanpassen door een zijkant af te zagen, en dit ledikant vervolgens als aanschuifbedje gebruiken. Je hebt dan immers niet meer de mogelijkheid het bed te sluiten.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
Ledikant
Het aanbod bedjes is enorm, maar een veilig ledikantje moet in ieder geval voldoen aan de volgende criteria:
- De bedbodem moet vlak en stevig zijn.
- Het bedje moet stabiel zijn en niet makkelijk kunnen omvallen, ook niet als een zusje of broertje op de zijkant leunt.
- De bedbodem en de zijwanden moeten goed kunnen ventileren.
- Het matras moet goed passen. Een matras moet makkelijk in het bedje kunnen worden gelegd, maar er mag geen ruimte zitten tussen het matras en de zijwanden.
- Een bedje mag geen kussenachtige bekleding bevatten, waar de baby eventueel met het gezichtje tegenaan kan rollen.
- Het bedje moet groot genoeg zijn voor een baby om vrij in te kunnen bewegen.
- Eventueel opklapbare zijwanden moeten voorzien zijn van een kinderveilige sluiting.
- De meeste bedjes hebben spijlen. De afstand tussen de spijlen ligt tussen de 4,5 en 6,5 cm.
- Bij een veilig bedje moet het niet mogelijk zijn voor een baby om zelf uit bed te klimmen.
- Het bedje moet glad afgewerkt zijn zonder gevaarlijke uitsteeksels, punten, scherpe randen of schroeven.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
Matrasje
Het matrasje dient stevig en vlak te zijn, goed te passen en goed tegen de zijkanten van het ledikant, de co-sleeper of wieg te liggen, zodat de baby er niet tussen kan komen en een heetwaterkruik (indien van toepassing) niet naar de baby kan rollen. Controleer wel altijd het matrasje op schimmelvorming bij een tweedehands of gehuurd matrasje.
Meer informatie/bron: Wat is een veilig kindermatras? | VeiligheidNL
(Metalen) Heetwaterkruik
- De heetwaterkruik moet een gebruiksaanwijzing hebben. Als de kruik niet wordt gebruikt, bewaar de kruik dan volgens de gebruiksaanwijzing op de kruik.
- De dop van de heetwaterkruik heeft een lang schroefdraad. In de dop zit een (rubberen) afsluitplaatje. Vervang de dop/ kruik als er beschadigingen zitten op het schroefdraad en/ of afsluitplaatje.
- Gebruik een heetwaterkruik zonder naden. Controleer de kruik altijd voor gebruik op lekken en beschadigingen, zoals deukjes en roestplekjes.
Meer informatie/bron: Kruiken: zo gebruik je ze veilig | VeiligheidNL
Wieg
Een wieg is veilig als:
- het spijlen of een andere open structuur heeft
- het minimaal 20 cm diep, gemeten vanaf de bovenkant matras, en maximaal 90 cm lang is
- de bekleding goed vastzit en strak is gespannen
- het niet uit kussenachtige materialen bestaat
- Het bedje moet glad afgewerkt zijn zonder gevaarlijke uitsteeksels, punten, scherpe randen of schroeven. Check dit ook goed bij rotan wiegjes.
Meer informatie/bron: Welk bedje is veilig voor baby's en kinderen? | VeiligheidNL
